Mielec 2025-07-03

Stacja kolejowa Mielec.

Współrzędne geograficzne: 50.292N 21.429E Elewacja 157 m. Stacja Mielec znajduje się na terenie Osiedla Lotników. Adres ulica Głowackiego 39-300 Mielec. Mielec stacja leży na 291,93 km LK Nr 25, elewacja 157 m. Na stacji jest jeden peron i dwie krawędzie peronowe. Miasto Mielec w 2021 roku, miało populację 59 509 mieszkańców. W południowej głowicy stacji, nad torami przechodzi wiadukt DW Nr 875. Mielec Południowy to była mijanka, którą zlikwidowano (293,30 km, elewacja 171 m). Od Mielca wzdłuż linii kolejowej płynie rzeka Wisłok, aż do Dębicy.

Mielec po I rozbiorze Polski w 1772 roku, znalazł się w zaborze austriackim, wchodząc w skład Królestwa Galicji i Lodomerii. Stacja kolejowa w Mielcu została uruchomiona w dniu 30 października 1887 roku, jako połączenie kolejowe Dębica – Mielec – Tarnobrzeg – Sandomierz. Obecnie jest to LK Nr 25 Łódź Kaliska – Dębica. Przez dekady stacja funkcjonowała jako ważny punkt w regionalnym ruchu pasażerskim i towarowym. Stacja obsługiwała największą w Polsce fabrykę samolotów WSK PZL Mielec, od 1938 roku.

Pierwszy budynek dworca powstał w 1887 roku. Był to klasyczny budynek kolejowy austriacki z tego okresu. Ale budynek był pozbawiony ozdobnych elementów architektonicznych; bonowania, gzymsów, ryzalitów, nie wspominając o płaskorzeźbach. Budynek był dwukondygnacyjny, niepodpiwniczony, z niezagospodarowanym poddaszem. Budynek był 6-osiowy. Od strony torowiska były trzy wyjścia. Od strony placu dworcowego był ganek z bocznym wejściem. Budynek był pokryty dwuspadowym dachem z jaskółką od strony placu dworcowego. Dach pokryty był ceramiczną dachówką. Około 1900 roku, do budynku dobudowano parterowe skrzydło, w którym umieszczono restaurację.

Nie wiadomo jak bardzo budynek dworca w Mielcu ucierpiał w swojej historii. Prawdopodobnie obie wojny go oszczędziły. Na pewno, po drugiej wojnie światowej dworzec był już niepraktyczny i ciasny. Podjęto decyzję o jego rozbiórce. W 1967 roku, w jego miejscu powstał nowy modernistyczny dworzec, dobrze dostosowany do ówczesnych potrzeb. Z powodu spadku ilości pasażerów w 90-latach, budynek dworca stał się miejscem dla; ośrodka szkolenia kierowców, pracowni krawieckiej, gabinetu weterynarii i sklepu. W 2015 roku, dworzec został wyremontowany, chociaż nie było pociągów osobowych.

W 90-latach XX wieku, przez stację Mielec przejeżdżało 8 par pociągów osobowych. Można było pojechać do stacji: Dębica, Rozwadów, Tarnobrzeg, Sandomierz, Jaślany. Pociągi składały się z wagonów piętrowych lub „bonanzy” i lokomotyw spalinowych typu SU45 lub SM42. Pociągi towarowe, głównie obsługiwały zakłady PZL Mielec, a obecnie SSE Europark Mielec. Ze względu na niedofinansowanie i brak regularnych remontów w 2009 roku, ruch pasażerski ograniczono, a w 2011 roku, całkowicie zawieszono. Prowadzono sporadyczny ruch towarowy.

Dopiero za rządów Zjednoczonej Prawicy przystąpiono do rewitalizacji szlaku na odcinku Dębica – Tarnobrzeg. W 2018 roku, podpisano umowę na dofinansowanie remontu odcinka Padew – Mielec – Dębica. Wartość projektu oszacowano na 400 milionów złotych. Część środków pozyskano z unii europejskiej. Remont stacji Mielec trwał w okresie 2019-2021. Całkowicie przebudowano układ torowy i organizację ruchu osobowego w rejonie stacji. Zlikwidowano tor bocznicowy, który przechodził przed budynkiem dworca do placu składowego. W 2019 roku, rozebrano żelbetonową kładkę nad torami, która była zbudowana w połowie 60-lat XX wieku. Zbudowano nowy wysoki peron wyspowy dwukrawędziowy, o długości 200 m. Poprzednio był peron niski, gruntowy. Peron otrzymał krawędzie peronowe z szarych betonowych płyt, o wymiarach 2 m x 1 m. Płyty mają żółte linie ostrzegawcze i guziki. Reszta peronu została wykonana z szarych płytek chodnikowych, o wymiarach 0,30 m x 0,30 m. Zamontowano oświetlenie, system informacji pasażerskiej, wiaty przystankowe, kosze na śmieci. Są udogodnienie dla inwalidów. Kładka została zastąpiona tunelem pasażerskim. Oprócz schodów zamontowano windy. Tunel umieszczono bardziej korzystnie dla podróżnych, bo bliżej dworca autobusowego, który funkcjonuje po wschodniej stronie dworca. Jednocześnie wyremontowano sąsiednie przystanki osobowe: Chorzelów Południowy, Jaślan, Tuszów Narodowy, Wojsław, Mielec Wolności. Wyremontowano stacje Chorzelów.

W dniu 1 września 2021 roku, po 12 latach przerwy wznowiono regularny ruch osobowy. Uruchomiono lokalny pociąg na odcinku Dębica – Mielec. W listopadzie 2022 roku, ukończono remont do stacji Padew Narodowa. Skrócił się czas przejazdu i zwiększyła się ilość przystanków osobowych. W grudniu 2024 roku, uruchomiono również połączenia dalekobieżne PKP InterCity „Hetman” relacji Kraków – Hrubieszów. Po 15 latach ponownie włączyło Mielec do krajowej sieci dalekobieżnej.

W planach jest rozebranie obecnego dworca i postawienie nowego budynku. Budynek ma być modułowy, podobny do nowych dworców, takich jak na przykład dworzec Świdnik Miasto. Budynek ma mieścić kasę biletową, poczekalnię ze strefą dla małych dzieci, toaletę, automaty biletowe i inne. Budynek ma posiadać wieżę zegarową, monitoring, system przeciwpożarowy, rozwiązania proekologiczne. Dla bezpieczeństwa budynek ma być bogato przeszklony. Ewentualna realizacja planów może nastąpić w drugiej połowie 2026 roku.

W północnej części stacji Mielec zbudowano jeszcze jeden tunel pod torami, który jest dostępny dla rowerzystów i osób na wózkach. Tunel łączy ulice: Drzewieckiego – Kazimierza Jagiellończyka. Poprzednio, w tym miejscu było przejście dla pieszych w poziomie torów, które było niebiezpieczne. W tym miejscu, na stacji jest także mała lokomotywownia. Na stacji jest także duży plac ładunkowy, który ciągle jest używany.

Dzięki poczynionym inwestycjom, Mielec powrócił na mapę kolejową. W dniu 2 lipca 2025 roku, ze stacji Mielec odjechało 19 pociągów osobowych. Można było dojechać do stacji: Dębica, Kraków Główny, Padew, Rzeszów Główny, Zamość, Hrubieszów Miasto. Przewozy obsługują przewoźnicy PolRegio województwo podkarpackie, InterCity. Są dwa pociągi dalekobieżne: InterCity 32112 Hetman, Kraków Główny – Zamość – Hrubieszów oraz InterCity 32110 Kasztelan, Kraków Główny – Zamość – Hrubieszów. Pociąg Kasztelan jest obsługiwany przez SZT SD85, natomiast Hetman jest obsługiwany klasycznymi wagonami i lokomotywami SU160.

Linia kolejowa Nr 25 w województwie podkarpackim.

W styczniu 2011 roku, PKP PLK ogłosiły przetarg na studium wykonania remontu LK Nr 25  Łódź Kaliska – Dębica, na odcinku Tarnobrzeg (Ocice) – Mielec – Dębica. Koszt remontu szacowano na 400 milionów złotych. Były to prace nie tylko na LK Nr 25, ale także Nr 74 i 78 na odcinku Stalowa Wola – Tarnobrzeg – Sandomierz – Ocice – Padew. Przetarg został zorganizowany dopiero w 2015 roku. Prace planowano wykonać w okresie 2017-2020. Z uwagi na duży koszt prac, trudno było zdobyć odpowiednie środki finansowe. Prace zostały rozpoczęte w 2020 roku. Umowa obejmowała wymianę 32 km torów, modernizacje 40 przejazdów kolejowo-drogowych, remont 6 mostów i 31 przepustów. W zakresie prac był remont peronów na stacjach i przystankach osobowych.

Ruch pociągów towarowych na odcinku Mielec – Kochanówka Pustków uruchomiono w dniu 3 września 2020 roku. W dniu 4 czerwca 2021 roku, spółka PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowała o wznowieniu ruchu kolejowego towarowego na odcinku Kochanówka Pustków – Dębica oraz ogłosiła przetarg na wykonanie robót remontowych na linii kolejowej na odcinku Mielec – Padew i przetarg na budowę drugiego przejścia podziemnego w Mielcu. W dniu 1 września 2021 roku, został wznowiony ruch pociągów pasażerskich do stacji kolejowej w Mielcu na linii kolejowej na odcinku Mielec – Dębica.

We wrześniu 2024 roku, spółka InterCity poinformowała o powrocie kolejowych pasażerskich połączeń dalekobieżnych na LK Nr 25 na odcinku Dębica – Mielec – Tarnobrzeg w postaci pociągu InterCity 23112 Hetman relacji Kraków Główny – Hrubieszów Miasto, co nastąpiło zgodnie z zapowiedziami z dniem 15 grudnia 2024 roku. Problem jest w tym, że ten odcinek jest niezelektryzowany, a konkurencyjny jest zelektryfikowany, odcinek Ocice – Rzeszów (LK Nr 71). Obecnie (maj 2025 rok) ze stacji Mielec, w ciągu dnia odjeżdża 17 pociągów przewoźnika PolRegio i pociąg InterCity Hetman. Ze stacji Mielec można było pojechać do stacji: Dębica, Kraków Główny, Panew, Rzeszów Główny, Zamość.

Polska Wschodnia stawia na dobrą kolej. W dniu 30 grudnia 2024 roku, podpisano umowę o dofinansowanie modernizacji linii kolejowych Nr 25, 74, 78 na odcinku Stalowa Wola – Tarnobrzeg – Sandomierz – Ocice – Padew. To inwestycja, która domknie układ linii kolejowych w południowej części makroregionu. Całość będzie kosztować 1 mld 156 milionów złotych, z czego 798,7 milionów złotych to dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej. Modernizacja obejmie trzy odcinki linii kolejowych w województwie podkarpackim i świętokrzyskim: LK Nr 25 na odcinku Sandomierz – Padew, LK Nr 74 na odcinku Stalowa Wola Rozwadów – Tarnobrzeg, LK nr 78 na odcinku Sandomierz – Grębów.

W ramach projektu wymieniona zostanie nawierzchnia torów oraz ma być zmodernizowana sieć trakcyjna. Przebudowanych będzie osiem mostów kolejowych. Ponadto odnowione zostaną trzy stacje kolejowe (Grębów, Tarnobrzeg i Chmielów) oraz trzy przystanki osobowe (Wielowieś, Dąbrowica Małopolska, Turbia). Mieszkańcy zyskają też siedem całkiem nowych przystanków, na których będą zatrzymywały się pociągi (Tarnobrzeg Sobów, Tarnobrzeg Ocice, Tarnobrzeg Olszynka, Kępie Zaleszańskie, Zbydniów, Skopanie, Padew Narodowa). Prace będą trwały do 2028 roku.

Opracował Karol Placha Hetman